Eduard van Hengel

Johann Sebastian Bach vocale werken

Johann Michael Bach

Nun hab' ich überwunden (JMB6)

Motet

Geschreven voor Rouwplechtigheid

Voor het eerst uitgevoerd: 1679?

Koor SSAATTBB

Totaal 1 delen, 1 koorwerk

Vertaling: Ria van Hengel

uit het Alt-Bachische Archiv, ABA I/9

beluister

andere besprekingen

downloads uitleg

Bespreking

Johann Michael Bach (1648 - 1694) ontleende de tekst van dit motet aan het derde couplet van het koraal Christus der ist mein Leben van Melchior Vulpius (1609). De tekst (Kreutz, Leiden)suggereert een bestemming in de passietijd maar Bachresearcher Peter Wollny vermoedt dat JMB het componeerde voor het overlijden van zijn moeder in 1679. Het stuk is geschreven voor twee vierstemmige koren die elkaar in het eerste deel en bloc (antifonaal) de bal toespelen en terugkaatsen in voortdurend wisselende toonsoorten; daarbij is alleen in de eerste en derde regel de koraalmelodie leidend. In het tweede deel wordt de gehele tekst nogmaals doorgenomen maar nu zijn de twee koren tot één vierstemmig koor samengevoegd en behandelen ze de tekst als een klassiek koraalmotet: de sopraan zingt tekst en melodie als cantus firmus in lange (halve) noten terwijl de overige drie stemmen begeleiden in polyfone stijl, elkaar imiterend met wisselende motieven; in de eerste regel is dat eenvoudig een viervoudige versnelling van de koraalmelodie.

In zijn Bachbiografie (1873/1880) wijdt Philipp Spitta (1841-1894) uitvoerige, kritische besprekingen aan werken van Bachs voorzaten; ik maak die bij ‘andere besprekingen’ toegankelijk (in het Duits) onder de initialen PS.

1. Koor

2xSATB

Nun hab ich überwunden Nu heb ik overwonnen
Kreutz, Leiden, Angst und Noth kruis, leed, angst en nood,
durch sein heilig fünf Wunden door zijn heilige vijf wonden
bin ich versöhnt mit Gott.ben ik met God verzoend.