Was frag ich nach der Welt (BWV 94)
Johann Sebastian Bach
1. Koor | |
|---|---|
| Was frag ich nach der Welt, | Wat vraag ik naar de wereld |
| und allen ihren Schätzen | en al haar schatten |
| wenn ich mich nur an dir, | als ik alleen van u, |
| mein Jesu, kann ergötzen! | mijn Jezus, kan genieten! |
| Dich hab ich einzig mir | Alleen naar u |
| zur Wollust fürgestellt, | gaat mijn verlangen uit, |
| du, du bist meine Ruh: | u, u bent mijn rust: |
| Was frag ich nach der Welt! | wat vraag ik naar de wereld! |
2. Aria (B) | |
| Die Welt ist wie ein Rauch und Schatten | De wereld is als rook en schaduw |
| der bald verschwindet und vergeht, | die snel verdwijnen en vergaan, |
| weil sie nur kurze Zeit besteht. | omdat ze maar korte tijd bestaat. |
| Wenn aber alles fällt und bricht, | Maar als alles valt en breekt, |
| bleibt Jesus meine Zuversicht, | blijft Jezus mijn toeverlaat, |
| an dem sich meine Seele hält. | aan wie mijn ziel zich vasthoudt. |
| Darum: Was frag ich nach der Welt! | Dus: wat vraag ik naar de wereld! |
3. Recitatief (T) | |
| Die Welt sucht Ehr und Ruhm | De wereld streeft naar eer en roem |
| bei hocherhabnen Leuten. | bij hoog verheven mensen. |
| Ein Stolzer baut die prächtigsten Paläste, | Een trotse man bouwt de prachtigste paleizen, |
| er sucht das höchste Ehrenamt, | hij streeft naar het hoogste ereambt, |
| er kleidet sich aufs beste in Purpur, | hij kleedt zich zo mooi mogelijk in purper, |
| Gold, in Silber, Seid und Samt. | goud, in zilver, zijde en fluweel. |
| Sein Name soll für allen | Zijn naam moet voor iedereen |
| in jedem Teil der Welt erschallen. | overal ter wereld klinken. |
| Sein Hochmuts-Turm | De toren van zijn hoogmoed |
| soll durch die Luft bis an die Wolken dringen, | moet door de lucht tot aan de wolken reiken, |
| er trachtet nur nach hohen Dingen | hij streeft alleen naar hoge dingen |
| und denkt nicht einmal dran, | en denkt er niet eens aan |
| wie bald doch diese gleiten. | hoe snel die wegglijden. |
| Oft bläst uns eine schale Luft | Vaak blaast een zuchtje wind |
| den stolzen Leib auf einmal in die Gruft, | het trotse lichaam opeens het graf in |
| und da verschwindet alle Pracht, | en verdwenen is alle pracht |
| wormit der arme Erdenwurm | waarmee die arme worm |
| hier in der Welt so großen Staat gemacht. | hier in de wereld heeft gepronkt. |
| Ach! solcher eitler Tand | Ach, zulke ijdele rommel |
| wird weit von mir aus meiner Brust verbannt. | houd ik ver van mijn ziel. |
| Dies aber, was mein Herz | Maar dit, wat voor mijn hart |
| vor anderm rühmlich hält, | de hoogste waarde heeft, |
| was Christen wahren Ruhm | wat christenen ware roem geeft |
| und wahre Ehre gibet, und was mein Geist, | en ware eer, en wat mijn geest, |
| der sich der Eitelkeit entreißt, | die zich aan de ijdelheid ontworstelt, |
| anstatt der Pracht und Hoffart liebet, | in plaats van pracht en hoogmoed liefheeft |
| ist Jesus nur allein, | is Jezus alleen, |
| und dieser solls auch ewig sein. | en hij zal dat ook eeuwig zijn. |
| Gesetzt, dass mich die Welt | Stel dat de wereld mij |
| darum vor töricht hält: | daardoor dwaas vindt: |
| Was frag ich nach der Welt! | wat vraag ik naar de wereld! |
4. Aria (A) | |
| Betörte Welt, betörte Welt! | Verblinde wereld, verblinde wereld! |
| Auch dein Reichtum, Gut und Geld | Ook je rijkdom, geld en goed |
| ist Betrug und falscher Schein. | zijn bedrog en valse schijn. |
| Du magst den eitlen Mammon zählen, | Jij mag de ijdele Mammon dienen, |
| ich will davor mir Jesum wählen; | maar ik wil Jezus kiezen; |
| Jesus, Jesus soll allein | Jezus, Jezus alleen |
| meiner Seelen Reichtum sein. | zal de rijkdom van mijn ziel zijn. |
| Betörte Welt, betörte Welt! | Verblinde wereld, verblinde wereld! |
5. Recitatief (B) | |
| Die Welt bekümmert sich. | De wereld maakt zich zorgen. |
| Was muß doch wohl der Kummer sein? | Wat kan die zorg dan wel zijn? |
| O Torheit! dieses macht ihr Pein: | O dwaasheid, wat haar pijn doet is dit: |
| im Fall sie wird verachtet. | dat ze veracht zal worden. |
| Welt, schäme dich! | Wereld, schaam je! |
| Gott hat dich ja so sehr geliebet, | God heeft jou immers zo liefgehad |
| dass er sein eingebornes Kind | dat hij zijn eniggeboren kind |
| vor deine Sünd zur größten Schmach | voor jouw zonden aan de grootste smaad |
| um deine Ehre gibet, | heeft overgegeven zodat jij geëerd kan worden, |
| und du willst nicht um Jesu willen leiden? | en jij wil niet lijden ter wille van Jezus? |
| Die Traurigkeit der Welt ist niemals größer, | De wereld is nooit treuriger |
| als wenn man ihr mit List | dan wanneer men slinks |
| nach ihren Ehren trachtet. | haar eer najaagt. |
| Es ist ja besser, | Dan is het immers beter |
| ich trage Christi Schmach, | dat ik de smaad van Christus draag |
| solang es ihm gefällt. | zolang het hem behaagt. |
| Es ist ja nur ein Leiden dieser Zeit, | Het is immers slechts een lijden van deze tijd, |
| ich weiß gewiß, daß mich die Ewigkeit | ik weet zeker dat de eeuwigheid |
| dafür mit Preis und Ehren krönet; | mij daarvoor met lof en eer zal bekronen; |
| ob mich die Welt verspottet und verhöhnet, | of de wereld mij nu bespot en uitlacht, |
| ob sie mich gleich verächtlich hält, | of ze mij nu verachtelijk vindt, |
| wenn mich mein Jesus ehrt: | als mijn Jezus mij eert, |
| Was frag ich nach der Welt! | wat vraag ik dan naar de wereld! |
6. Aria (T) | |
| Die Welt kann ihre Lust und Freud, | De wereld kan haar genot en vreugde, |
| das Blendwerk schnöder Eitelkeit, | de begoocheling van smadelijke ijdelheid, |
| nicht hoch genug erhöhen. | niet hoog genoeg verheffen. |
| Sie wühlt, nur gelben Kot zu finden, | Ze woelt als een mol in de grond, |
| gleich einem Maulwurf in den Gründen | om alleen maar gele drek te vinden |
| und läßt dafür den Himmel stehen. | en laat daarvoor de hemel staan. |
7. Aria (S) | |
| Es halt es mit der blinden Welt, | Laat wie zijn ziel niet belangrijk vindt |
| wer nichts auf seine Seele hält, | maar de kant van de blinde wereld kiezen, |
| mir ekelt vor der Erden. | mij staat de aarde tegen. |
| Ich will nur meinen Jesum lieben | Ik wil alleen mijn Jezus liefhebben |
| und mich in Buß und Glauben üben, | en mij oefenen in boete en geloof, |
| so kann ich reich und selig werden. | zo kan ik rijk en zalig worden. |
8. Koraal | |
| Was frag ich nach der Welt! | Wat vraag ik naar de wereld! |
| Im Hui muss sie verschwinden, | Ze zal in een zucht verdwijnen, |
| ihr Ansehn kann durchaus | haar aanzien kan zeker |
| den blassen Tod nicht binden. | de bleke dood niet tegenhouden. |
| Die Güter müssen fort, | Haar rijkdom zal voorbijgaan |
| und alle Lust verfällt; | en alle lust vergaat; |
| bleibt Jesus nur bei mir: | als Jezus maar bij mij blijft, |
| Was frag ich nach der Welt! | wat vraag ik dan naar de wereld! |
| Was frag ich nach der Welt! | Wat vraag ik naar de wereld! |
| Mein Jesus ist mein Leben, | Mijn Jezus is mijn leven, |
| mein Schatz, mein Eigentum, | mijn schat, mijn bezit, |
| dem ich mich ganz ergeben, | aan wie ik mij geheel heb overgegeven, |
| mein ganzes Himmelreich, | hij is mijn hele hemelrijk |
| und was mir sonst gefällt. | en alles wat mij verder vreugde geeft. |
| Drum sag ich noch einmal: | Daarom zeg ik nog één keer: |
| Was frag ich nach der Welt! | wat vraag ik naar de wereld! |
| Libretto: Andreas Stübel (?) | Vertaling: Ria van Hengel |
Kale tekst origineel
1. Koor
Was frag ich nach der Welt,
und allen ihren Schätzen
wenn ich mich nur an dir,
mein Jesu, kann ergötzen!
Dich hab ich einzig mir
zur Wollust fürgestellt,
du, du bist meine Ruh:
Was frag ich nach der Welt!
2. Aria (B)
Die Welt ist wie ein Rauch und Schatten
der bald verschwindet und vergeht,
weil sie nur kurze Zeit besteht.
Wenn aber alles fällt und bricht,
bleibt Jesus meine Zuversicht,
an dem sich meine Seele hält.
Darum: Was frag ich nach der Welt!
3. Recitatief (T)
Die Welt sucht Ehr und Ruhm
bei hocherhabnen Leuten.
Ein Stolzer baut die prächtigsten Paläste,
er sucht das höchste Ehrenamt,
er kleidet sich aufs beste in Purpur,
Gold, in Silber, Seid und Samt.
Sein Name soll für allen
in jedem Teil der Welt erschallen.
Sein Hochmuts-Turm
soll durch die Luft bis an die Wolken dringen,
er trachtet nur nach hohen Dingen
und denkt nicht einmal dran,
wie bald doch diese gleiten.
Oft bläst uns eine schale Luft
den stolzen Leib auf einmal in die Gruft,
und da verschwindet alle Pracht,
wormit der arme Erdenwurm
hier in der Welt so großen Staat gemacht.
Ach! solcher eitler Tand
wird weit von mir aus meiner Brust verbannt.
Dies aber, was mein Herz
vor anderm rühmlich hält,
was Christen wahren Ruhm
und wahre Ehre gibet, und was mein Geist,
der sich der Eitelkeit entreißt,
anstatt der Pracht und Hoffart liebet,
ist Jesus nur allein,
und dieser solls auch ewig sein.
Gesetzt, dass mich die Welt
darum vor töricht hält:
Was frag ich nach der Welt!
4. Aria (A)
Betörte Welt, betörte Welt!
Auch dein Reichtum, Gut und Geld
ist Betrug und falscher Schein.
Du magst den eitlen Mammon zählen,
ich will davor mir Jesum wählen;
Jesus, Jesus soll allein
meiner Seelen Reichtum sein.
Betörte Welt, betörte Welt!
5. Recitatief (B)
Die Welt bekümmert sich.
Was muß doch wohl der Kummer sein?
O Torheit! dieses macht ihr Pein:
im Fall sie wird verachtet.
Welt, schäme dich!
Gott hat dich ja so sehr geliebet,
dass er sein eingebornes Kind
vor deine Sünd zur größten Schmach
um deine Ehre gibet,
und du willst nicht um Jesu willen leiden?
Die Traurigkeit der Welt ist niemals größer,
als wenn man ihr mit List
nach ihren Ehren trachtet.
Es ist ja besser,
ich trage Christi Schmach,
solang es ihm gefällt.
Es ist ja nur ein Leiden dieser Zeit,
ich weiß gewiß, daß mich die Ewigkeit
dafür mit Preis und Ehren krönet;
ob mich die Welt verspottet und verhöhnet,
ob sie mich gleich verächtlich hält,
wenn mich mein Jesus ehrt:
Was frag ich nach der Welt!
6. Aria (T)
Die Welt kann ihre Lust und Freud,
das Blendwerk schnöder Eitelkeit,
nicht hoch genug erhöhen.
Sie wühlt, nur gelben Kot zu finden,
gleich einem Maulwurf in den Gründen
und läßt dafür den Himmel stehen.
7. Aria (S)
Es halt es mit der blinden Welt,
wer nichts auf seine Seele hält,
mir ekelt vor der Erden.
Ich will nur meinen Jesum lieben
und mich in Buß und Glauben üben,
so kann ich reich und selig werden.
8. Koraal
Was frag ich nach der Welt!
Im Hui muss sie verschwinden,
ihr Ansehn kann durchaus
den blassen Tod nicht binden.
Die Güter müssen fort,
und alle Lust verfällt;
bleibt Jesus nur bei mir:
Was frag ich nach der Welt!
Was frag ich nach der Welt!
Mein Jesus ist mein Leben,
mein Schatz, mein Eigentum,
dem ich mich ganz ergeben,
mein ganzes Himmelreich,
und was mir sonst gefällt.
Drum sag ich noch einmal:
Was frag ich nach der Welt!
Libretto: Andreas Stübel (?)
Kale tekst Nederlandse vertaling
1. Koor
Wat vraag ik naar de wereld
en al haar schatten
als ik alleen van u,
mijn Jezus, kan genieten!
Alleen naar u
gaat mijn verlangen uit,
u, u bent mijn rust:
wat vraag ik naar de wereld!
2. Aria (B)
De wereld is als rook en schaduw
die snel verdwijnen en vergaan,
omdat ze maar korte tijd bestaat.
Maar als alles valt en breekt,
blijft Jezus mijn toeverlaat,
aan wie mijn ziel zich vasthoudt.
Dus: wat vraag ik naar de wereld!
3. Recitatief (T)
De wereld streeft naar eer en roem
bij hoog verheven mensen.
Een trotse man bouwt de prachtigste paleizen,
hij streeft naar het hoogste ereambt,
hij kleedt zich zo mooi mogelijk in purper,
goud, in zilver, zijde en fluweel.
Zijn naam moet voor iedereen
overal ter wereld klinken.
De toren van zijn hoogmoed
moet door de lucht tot aan de wolken reiken,
hij streeft alleen naar hoge dingen
en denkt er niet eens aan
hoe snel die wegglijden.
Vaak blaast een zuchtje wind
het trotse lichaam opeens het graf in
en verdwenen is alle pracht
waarmee die arme worm
hier in de wereld heeft gepronkt.
Ach, zulke ijdele rommel
houd ik ver van mijn ziel.
Maar dit, wat voor mijn hart
de hoogste waarde heeft,
wat christenen ware roem geeft
en ware eer, en wat mijn geest,
die zich aan de ijdelheid ontworstelt,
in plaats van pracht en hoogmoed liefheeft
is Jezus alleen,
en hij zal dat ook eeuwig zijn.
Stel dat de wereld mij
daardoor dwaas vindt:
wat vraag ik naar de wereld!
4. Aria (A)
Verblinde wereld, verblinde wereld!
Ook je rijkdom, geld en goed
zijn bedrog en valse schijn.
Jij mag de ijdele Mammon dienen,
maar ik wil Jezus kiezen;
Jezus, Jezus alleen
zal de rijkdom van mijn ziel zijn.
Verblinde wereld, verblinde wereld!
5. Recitatief (B)
De wereld maakt zich zorgen.
Wat kan die zorg dan wel zijn?
O dwaasheid, wat haar pijn doet is dit:
dat ze veracht zal worden.
Wereld, schaam je!
God heeft jou immers zo liefgehad
dat hij zijn eniggeboren kind
voor jouw zonden aan de grootste smaad
heeft overgegeven zodat jij geëerd kan worden,
en jij wil niet lijden ter wille van Jezus?
De wereld is nooit treuriger
dan wanneer men slinks
haar eer najaagt.
Dan is het immers beter
dat ik de smaad van Christus draag
zolang het hem behaagt.
Het is immers slechts een lijden van deze tijd,
ik weet zeker dat de eeuwigheid
mij daarvoor met lof en eer zal bekronen;
of de wereld mij nu bespot en uitlacht,
of ze mij nu verachtelijk vindt,
als mijn Jezus mij eert,
wat vraag ik dan naar de wereld!
6. Aria (T)
De wereld kan haar genot en vreugde,
de begoocheling van smadelijke ijdelheid,
niet hoog genoeg verheffen.
Ze woelt als een mol in de grond,
om alleen maar gele drek te vinden
en laat daarvoor de hemel staan.
7. Aria (S)
Laat wie zijn ziel niet belangrijk vindt
maar de kant van de blinde wereld kiezen,
mij staat de aarde tegen.
Ik wil alleen mijn Jezus liefhebben
en mij oefenen in boete en geloof,
zo kan ik rijk en zalig worden.
8. Koraal
Wat vraag ik naar de wereld!
Ze zal in een zucht verdwijnen,
haar aanzien kan zeker
de bleke dood niet tegenhouden.
Haar rijkdom zal voorbijgaan
en alle lust vergaat;
als Jezus maar bij mij blijft,
wat vraag ik dan naar de wereld!
Wat vraag ik naar de wereld!
Mijn Jezus is mijn leven,
mijn schat, mijn bezit,
aan wie ik mij geheel heb overgegeven,
hij is mijn hele hemelrijk
en alles wat mij verder vreugde geeft.
Daarom zeg ik nog één keer:
wat vraag ik naar de wereld!
Vertaling: Ria van Hengel