So oft ich meine Tobackspfeife (BWV 515)

Johann Sebastian Bach

1. Aria
So oft ich meine Tobacks-Pfeife,	Telkens als ik mijn pijpje pak,
Mit gutem Knaster angefüllt,	met goede tabak gevuld,
Zur Lust und Zeitvertreib ergreife,	voor mijn plezier en als tijdverdrijf,
So gibt sie mir ein Trauerbild -	komt er een droevig beeld bij me op
Und füget diese Lehre bei,	en leert het mij deze les:
Dass ich derselben ähnlich sei.	ik lijk erop.

Die Pfeife stammt von Ton und Erde,	De pijp is van klei en aarde,
Auch ich bin gleichfalls draus gemacht.	daar ben ik ook van gemaakt,
Auch ich muss einst zur Erde werden -	ook ik moet eens weer aarde worden.
Sie fällt und bricht, eh ihr's gedacht,	Hij valt en breekt voor ik het weet
Mir oftmals in der Hand entzwei,	dikwijls in mijn hand kapot,
Mein Schicksal ist auch einerlei.	dat is ook mijn lot.

Die Pfeife pflegt man nicht zu färben,	Een pijp wordt meestal niet geverfd,
Sie bleibet weiß. Also der Schluss,	hij blijft wit, conclusie dus:
Dass ich auch dermaleins im Sterben	als ik eens zal sterven,
Dem Leibe nach erblassen muss.	verbleekt mijn lichaam ook.
Im Grabe wird der Körper auch	En in het graf wordt het even zwart
So schwarz, wie sie nach langem Brauch.	als de pijp na lang gebruik.

Wenn nun die Pfeife angezündet,	Als je de pijp hebt aangestoken,
So sieht man, wie im Augenblick	zie je hoe onmiddellijk
Der Rauch in freier Luft verschwindet,	de rook in de open lucht verdwijnt,
Nichts als die Asche bleibt zurück.	er blijft alleen as achter.
So wird des Menschen Ruhm verzehrt	Zo lost ook de roem van de mens op
Und dessen Leib in Staub verkehrt.	en verandert zijn lichaam in stof.

Wie oft geschieht's nicht bei dem Rauchen,	Hoe vaak gebeurt het niet bij het roken,
Dass, wenn der Stopfer nicht zur Hand,	als je de stopper niet bij de hand hebt,
Man pflegt den Finger zu gebrauchen.	dat je je vinger gebruikt.
Dann denk ich, wenn ich mich verbrannt:	Dan denk ik, als ik me brand:
O, macht die Kohle solche Pein,	O, als dit al zo'n pijn doet,
Wie heiß mag erst die Hölle sein?	hoe heet zal het dan wel niet in de hel zijn?

Ich kann bei so gestalten Sachen	Als de zaken zo staan
Mit bei dem Tobach jederzeit	kan ik bij het roken op ieder moment
Erbauliche Gedanken machen.	stichtelijke gedachten denken.
Drum schmauch ich voll Zufriedenheit	Daarom paf ik heel tevreden
Zu Land, zu Wasser und zu Haus	te land, ter zee en in mijn huis
Mein Pfeifchen stets in Andacht aus.	mijn pijpje steeds met aandacht leeg.

Libretto: onbekend	Vertaling: Ria van Hengel

Kale tekst origineel

1. Aria

So oft ich meine Tobacks-Pfeife,
Mit gutem Knaster angefüllt,
Zur Lust und Zeitvertreib ergreife,
So gibt sie mir ein Trauerbild -
Und füget diese Lehre bei,
Dass ich derselben ähnlich sei.

Die Pfeife stammt von Ton und Erde,
Auch ich bin gleichfalls draus gemacht.
Auch ich muss einst zur Erde werden -
Sie fällt und bricht, eh ihr's gedacht,
Mir oftmals in der Hand entzwei,
Mein Schicksal ist auch einerlei.

Die Pfeife pflegt man nicht zu färben,
Sie bleibet weiß. Also der Schluss,
Dass ich auch dermaleins im Sterben
Dem Leibe nach erblassen muss.
Im Grabe wird der Körper auch
So schwarz, wie sie nach langem Brauch.

Wenn nun die Pfeife angezündet,
So sieht man, wie im Augenblick
Der Rauch in freier Luft verschwindet,
Nichts als die Asche bleibt zurück.
So wird des Menschen Ruhm verzehrt
Und dessen Leib in Staub verkehrt.

Wie oft geschieht's nicht bei dem Rauchen,
Dass, wenn der Stopfer nicht zur Hand,
Man pflegt den Finger zu gebrauchen.
Dann denk ich, wenn ich mich verbrannt:
O, macht die Kohle solche Pein,
Wie heiß mag erst die Hölle sein?

Ich kann bei so gestalten Sachen
Mit bei dem Tobach jederzeit
Erbauliche Gedanken machen.
Drum schmauch ich voll Zufriedenheit
Zu Land, zu Wasser und zu Haus
Mein Pfeifchen stets in Andacht aus.


Libretto: onbekend

Kale tekst Nederlandse vertaling

1. Aria

Telkens als ik mijn pijpje pak,
met goede tabak gevuld,
voor mijn plezier en als tijdverdrijf,
komt er een droevig beeld bij me op
en leert het mij deze les:
ik lijk erop.

De pijp is van klei en aarde,
daar ben ik ook van gemaakt,
ook ik moet eens weer aarde worden.
Hij valt en breekt voor ik het weet
dikwijls in mijn hand kapot,
dat is ook mijn lot.

Een pijp wordt meestal niet geverfd,
hij blijft wit, conclusie dus:
als ik eens zal sterven,
verbleekt mijn lichaam ook.
En in het graf wordt het even zwart
als de pijp na lang gebruik.

Als je de pijp hebt aangestoken,
zie je hoe onmiddellijk
de rook in de open lucht verdwijnt,
er blijft alleen as achter.
Zo lost ook de roem van de mens op
en verandert zijn lichaam in stof.

Hoe vaak gebeurt het niet bij het roken,
als je de stopper niet bij de hand hebt,
dat je je vinger gebruikt.
Dan denk ik, als ik me brand:
O, als dit al zo'n pijn doet,
hoe heet zal het dan wel niet in de hel zijn?

Als de zaken zo staan
kan ik bij het roken op ieder moment
stichtelijke gedachten denken.
Daarom paf ik heel tevreden
te land, ter zee en in mijn huis
mijn pijpje steeds met aandacht leeg.


		Vertaling: Ria van Hengel