naar de bespreking van BWV 45

Es ist dir gesagt, Mensch, was gut ist (BWV 45)

Johann Sebastian Bach

Kale tekst origineel

1. Koor

»Es ist dir gesagt, Mensch, was gut ist
und was der Herr von dir fordert, 
nämlich: Gottes Wort halten 
und Liebe üben
und demütig sein vor deinem Gott.«

2. Recitatief (T)

Der Höchste läßt mich seinen Willen wissen
und was ihm wohlgefällt;
er hat sein Wort zur Richtschnur dargestellt,
wornach mein Fuß soll sein geflissen
allzeit einherzugehn
mit Furcht, mit Demut und mit Liebe
als Proben des Gehorsams, den ich übe,
um als ein treuer Knecht dereinsten zu bestehn.

3. Aria (T)

Weiß ich Gottes Rechte,
was ists, das mir helfen kann,
wenn er mir als seinem Knechte
fordert scharfe Rechnung an?
Seele! denke dich zu retten,
auf Gehorsam folget Lohn;
Qual und Hohn
drohet deinem Übertreten!

4. Arioso (B)

»Es werden viele zu mir sagen an jenem Tage: 
Herr, haben wir nicht 
in deinem Namen geweissaget,
haben wir nicht in deinem Namen 
Teufel ausgetrieben,
haben wir nicht in deinem Namen 
viel Taten getan?
Denn werde ich ihnen bekennen:
Ich habe euch noch nie erkannt,
weichet alle von mir, ihr Übeltäter!«

5. Aria (A)

Wer Gott bekennt
aus wahrem Herzensgrund,
den will er auch bekennen.
  Denn der muß ewig brennen,
  der einzig mit dem Mund
  ihn Herren nennt.

6. Recitatief (A)

So wird denn Herz und Mund
selbst von mir Richter sein,
und Gott will mir den Lohn
nach meinem Sinn erteilen:
Trifft nun mein Wandel 
nicht nach seinen Worten ein,
wer will hernach der Seelen Schaden heilen?
Was mach ich mir denn selber Hindernis?
Des Herren Wille muß geschehen,
doch ist sein Beistand auch gewiß,
daß er sein Werk durch mich mög wohl vollendet sehen.

7. Koraal

Gib, daß ich tu mit Fleiß,
was mir zu tun gebühret,
worzu mich dein Befehl
in meinem Stande führet!
Gib, daß ichs tue bald,
zu der Zeit, da ich soll;
und wenn ichs tu, so gib,
daß es gerate wohl!


Libretto: Ernst Ludwig I von Sachsen-Meiningen
	

Kale tekst Nederlandse vertaling

1. Koor

Er is jou, mens, verteld wat goed is,
en wat de Heer van je wil,
namelijk: je aan Gods woord houden
en liefde betonen
en nederig zijn tegenover je God.

2. Recitatief (T)

De Allerhoogste laat mij weten wat zijn wil is
en wat hem behaagt;
hij heeft zijn woord bekend gemaakt
als het richtsnoer waarlangs mijn voet ijverig
altijd moet gaan
met ontzag, met nederigheid en met liefde
als blijken van de gehoorzaamheid die ik betoon
om mij later waar te maken als een trouwe knecht.

3. Aria (T)

Als ik weet wat Gods rechten zijn,
wat kan mij dan helpen
wanneer hij mij als zijn knecht
streng ter verantwoording roept?
Ziel, doe je best jezelf in veiligheid te brengen,
op gehoorzaamheid volgt loon;
ellende en smaad
dreigen als je zondigt!

4. Arioso (B)

Velen zullen op die dag tegen mij zeggen:
Heer, hebben wij niet
in uw naam geprofeteerd,
hebben wij niet in uw naam
duivels uitgedreven,
hebben wij niet in uw naam
veel daden verricht?
Dan zal ik hun openlijk zeggen:
Ik heb jullie nooit gekend,
verdwijn allemaal uit mijn ogen, boosdoeners!

5. Aria (A)

Wie God erkent
uit de grond van zijn hart,
die zal hij ook erkennen.
Want eeuwig moet diegene branden
die hem alleen met de mond
Heer noemt.

6. Recitatief (A)

Zo zullen dan mijn hart en mond zelf
mijn rechter zijn,
en God zal mij het loon geven
dat mij toekomt:
als mijn levenswandel
niet overeenkomt met zijn woorden,
wie zal dan later de schade aan mijn ziel herstellen?
Waarom breng ik mezelf dan in moeilijkheden?
De wil van de Heer moet geschieden,
maar het is ook zeker dat hij mij zal helpen
om zijn werk te voltooien.

7. Koraal

Geef dat ik ijverig doe
wat ik behoor te doen,
wat uw opdracht aan mij is,
voorzover ik dat kan.
Geef dat ik het spoedig doe,
op het moment dat het moet;
en als ik het doe, geef dan
dat het me zal lukken!


		Vertaling: Ria van Hengel