naar de bespreking van BWV 24

Ein ungefärbt Gemüte (BWV 24)

Johann Sebastian Bach

1. Aria (A)

Ein ungefärbt GemüteEen zuiver gemoed
an teutscher Treu und Gütevan ware trouw en goedheid
macht uns vor Gott und Menschen schön.maakt ons voor God en mensen mooi.
Der Christen Tun und Handel,Het doen en laten van de christenen,
ihr ganzer Lebenswandelhun hele levenswandel
soll auf dergleichem Fuße stehn.moet diezelfde basis hebben.

2. Recitatief (T)

Die Redlichkeit Oprechtheid
ist eine von den Gottesgaben. is een van Gods gaven.
Daß sie bei unsrer Zeit Dat in onze tijd
so wenig Menschen haben, zo weinig mensen die bezitten,
das macht, sie bitten Gott nicht drum. komt doordat ze God er niet om vragen.
Denn von Natur geht unsers Herzens Dichten Want van nature houdt ons hart
mit lauter Bösem um; zich met louter kwaad bezig;
soll’s seinen Weg auf etwas Gutes richten, wanneer het zich op iets goeds wil richten,
so muß es Gott durch seinen Geist regieren dan moet God het door zijn Geest besturen
und auf die Bahn der Tugend führen. en naar het pad van de deugd leiden.
Verlangst du Gott zum Freunde, Wanneer je God als vriend wil,
so mache dir den Nächsten nicht zum Feinde maak dan je naaste niet tot vijand
durch Falschheit, Trug und List. met valsheid, leugen en bedrog!
Ein Christ Een christen
soll sich der Tauben Art bestreben moet doen zoals de duiven
und ohne falsche Tücke leben. en zonder valse streken leven.
Mach aus dir selbst ein solches Bild, Maak van jezelf iemand
wie du den Nächsten haben willt.zoals je je naaste wil hebben.

3. Koor

»Alles nun, das ihr wollet,Alles wat jullie willen
daß euch die Leute tun sollen,dat de mensen jullie doen,
das tut ihr ihnen.«doe dat hun.

4. Recitatief (B)

Die HeucheleiHuichelarij
ist eine Brut, die Belial gehecket;is een gebroed dat Belial heeft voortgebracht;
wer sich in ihre Larve stecket,wie die vermomming aanneemt,
der trägt des Teufels Liberei.draagt het livrei van de duivel.
Wie? lassen sich denn ChristenWat? Laten dan ook christenen
dergleichen auch gelüsten?zich tot zoiets verleiden?
Gott sei’s geklagt! die Redlichkeit ist teuer.Het is godgeklaagd! Oprechtheid is duur.
Manch teuflisch UngeheuerMenig duivels monster
sieht wie ein Engel aus:ziet eruit als een engel,
Man kehrt den Wolf hinein,van binnen zijn ze wolf,
den Schafspelz kehrt man raus.de schapenvacht keren ze naar buiten,
Wie könnt es ärger sein?wat kan er erger zijn?
Verleumden, Schmähn und Richten,Lasteren, schelden en oordelen,
Verdammen und Vernichtenvervloeken en vernietigen
ist überall gemein.heersen overal.
So geht es dort, so geht es hier.Zo gaat het daar, zo gaat het hier.
Der liebe Gott behüte mich dafür!Moge de goede God mij daarvoor behoeden!

5. Aria (T)

Treu und Wahrheit sei der GrundMogen trouw en waarheid het fundament zijn
aller deiner Sinnen;van al je zinnen;
wie von außen Wort und Mund,laat je hart van binnen zo zijn
sei das Herz von innen.als je woorden en je mond van buiten zijn,
Gütig sein und tugendreich,Goed zijn en deugdzaam
macht uns Gott und Engeln gleich.maakt ons gelijk aan God en de engelen.

6. Koraal

O Gott, du frommer Gott,O God, goede God,
du Brunnquell aller Gaben,bron van alle gaven,
ohn den nichts ist, was ist,zonder wie niets is wat er is,
von dem wir alles haben,van wie wij alles hebben gekregen,
gesunden Leib gib mir,geef mij een gezond lichaam,
und daß in solchem Leiben geef dat in zo’n lichaam
ein unverletzte Seeleen ongeschonden ziel
und rein Gewissen bleib.en een zuiver geweten blijven.
  
Libretto: Erdmann Neumeister Vertaling: Ria van Hengel

Kale tekst origineel

1. Aria (A)

Ein ungefärbt Gemüte
an teutscher Treu und Güte
macht uns vor Gott und Menschen schön.
  Der Christen Tun und Handel,
  ihr ganzer Lebenswandel
  soll auf dergleichem Fuße stehn.

2. Recitatief (T)

Die Redlichkeit
ist eine von den Gottesgaben.
Daß sie bei unsrer Zeit
so wenig Menschen haben,
das macht, sie bitten Gott nicht drum.
Denn von Natur geht unsers Herzens Dichten
mit lauter Bösem um;
soll’s seinen Weg auf etwas Gutes richten,
so muß es Gott durch seinen Geist regieren
und auf die Bahn der Tugend führen.
Verlangst du Gott zum Freunde,
so mache dir den Nächsten nicht zum Feinde
durch Falschheit, Trug und List.
Ein Christ
soll sich der Tauben Art bestreben
und ohne falsche Tücke leben.
Mach aus dir selbst ein solches Bild,
wie du den Nächsten haben willt.

3. Koor

»Alles nun, das ihr wollet,
daß euch die Leute tun sollen,
das tut ihr ihnen.«

4. Recitatief (B)

Die Heuchelei
ist eine Brut, die Belial gehecket;
wer sich in ihre Larve stecket,
der trägt des Teufels Liberei.
Wie? lassen sich denn Christen
dergleichen auch gelüsten?
Gott sei’s geklagt! die Redlichkeit ist teuer.
Manch teuflisch Ungeheuer
sieht wie ein Engel aus:
Man kehrt den Wolf hinein,
den Schafspelz kehrt man raus.
Wie könnt es ärger sein?
Verleumden, Schmähn und Richten,
Verdammen und Vernichten
ist überall gemein.
So geht es dort, so geht es hier.
Der liebe Gott behüte mich dafür!

5. Aria (T)

Treu und Wahrheit sei der Grund
aller deiner Sinnen;
wie von außen Wort und Mund,
sei das Herz von innen.
Gütig sein und tugendreich,
macht uns Gott und Engeln gleich.

6. Koraal

O Gott, du frommer Gott,
du Brunnquell aller Gaben,
ohn den nichts ist, was ist,
von dem wir alles haben,
gesunden Leib gib mir,
und daß in solchem Leib
ein unverletzte Seel
und rein Gewissen bleib.


Libretto: Erdmann Neumeister
	

Kale tekst Nederlandse vertaling

1. Aria (A)

Een zuiver gemoed
van ware trouw en goedheid
maakt ons voor God en mensen mooi.
Het doen en laten van de christenen,
hun hele levenswandel
moet diezelfde basis hebben.

2. Recitatief (T)

Oprechtheid
is een van Gods gaven.
Dat in onze tijd
zo weinig mensen die bezitten,
komt doordat ze God er niet om vragen.
Want van nature houdt ons hart
zich met louter kwaad bezig;
wanneer het zich op iets goeds wil richten,
dan moet God het door zijn Geest besturen
en naar het pad van de deugd leiden.
Wanneer je God als vriend wil,
maak dan je naaste niet tot vijand
met valsheid, leugen en bedrog!
Een christen
moet doen zoals de duiven
en zonder valse streken leven.
Maak van jezelf iemand
zoals je je naaste wil hebben.

3. Koor

Alles wat jullie willen
dat de mensen jullie doen,
doe dat hun.

4. Recitatief (B)

Huichelarij
is een gebroed dat Belial heeft voortgebracht;
wie die vermomming aanneemt,
draagt het livrei van de duivel.
Wat? Laten dan ook christenen
zich tot zoiets verleiden?
Het is godgeklaagd! Oprechtheid is duur.
Menig duivels monster
ziet eruit als een engel,
van binnen zijn ze wolf,
de schapenvacht keren ze naar buiten,
wat kan er erger zijn?
Lasteren, schelden en oordelen,
vervloeken en vernietigen
heersen overal.
Zo gaat het daar, zo gaat het hier.
Moge de goede God mij daarvoor behoeden!

5. Aria (T)

Mogen trouw en waarheid het fundament zijn
van al je zinnen;
laat je hart van binnen zo zijn
als je woorden en je mond van buiten zijn,
Goed zijn en deugdzaam
maakt ons gelijk aan God en de engelen.

6. Koraal

O God, goede God,
bron van alle gaven,
zonder wie niets is wat er is,
van wie wij alles hebben gekregen,
geef mij een gezond lichaam,
en geef dat in zo’n lichaam
een ongeschonden ziel
en een zuiver geweten blijven.


		Vertaling: Ria van Hengel