Bach componeerde de wereldse cantate BWV 205 in opdracht van Leipziger studenten, die haar uitvoerden op 3 augustus 1725, de naamdag van Dr August Friedrich Müller (1684–1761), een rechtsgeleerde en filosoof, die populair was bij progressieve Leipziger studenten maar omstreden bij zijn conservatieve collegae, en daardoor pas in 1731 tot hoogleraar zou worden benoemd. De uitvoering vond - gezien zijn grote bezetting - plaats in de open lucht, voor het huis van de jarige aan de Katharinenstraße 2.
De tekst werd geschreven door Picander, pseudoniem van de in Leipzig bekende postbeambte en gelegenheidsdichter Christian Friedrich Henrici, met wie Bach op dat moment nog weinig had samengewerkt, maar die hem later veel libretti, vooral van de oratoria zou leveren.
BWV 205 is een zogeheten Dramma per musica, een kameropera; dat wil zeggen dat de diverse stemmen personages representeren die in dramatische handelingen zijn verwikkeld en met elkaar in dialoog gaan. Picander kiest zijn stof uit de antieke Griekse mythologie, zoals beschreven in de Aeneis, het epos van de Latijnse dichter Vergilius over het ontstaan van Rome. De dramatis personae zijn de Griekse goden Pallas Athene (sopraan), Pomona (alt), Zephyrus (tenor) en koning Aeolus (bas).

Pallas Athene is de godin van de wijsheid en schutspatroon van geleerden en kunstenaars. Zij gold als patrones van Leipzig, dat zichzelf beschouwde als het Duitse Athene. Pallas zou graag een feestje aanrichten voor Dr Müller, maar moet vrezen dat de ophanden herfstwinden (1), voorlopig nog gekooid in een Thracische grot, zijn plan zullen verijdelen. Aeolus echter, de heerser over de winden, verheugt zich al op de ravage die zijn winden binnenkort weer op de aarde zullen aanrichten (2, 3). Maar dan smeekt Zephyrus (4, 5), de personificatie van gunstige westenwinden en milde zomerluchten, Aeolus om uitstel. Die begrijpt daar weinig van (6), maar wordt vervolgens ook benaderd door Pomona, de godin van de boomvruchten en fruitteelt (7) die wordt gesteund door Pallas Athene zelf (8, 9). In directe discussie met Pallas (10) begrijpt Aeolus (11) dat hij zijn winden moet temmen ter wille van de huldiging van Dr Müller. Iedereen blij (12, 13) en Pallas kan zijn uitnodigingen versturen (14). Vivat August Müller (15).

Szymon Paczkowski beantwoordt de vraag waarom Picander, wellicht op instigatie van de studenten/initiatoren, voor deze gelegenheid dit libretto verzon. Antwoord: Aeolus is de held in dit verhaal. Hij is de belichaming van de ‘verlichte despoot’, een concept dat Müller ontwikkelde om opkomende verlichtingsideeën te verzoenen met het heersende absolutisme: de monarch hoeft zijn macht (nog) niet te delen met zijn volk maar moet die wel aanwenden ten dienste van dat volk, hij moet open staan voor argumenten en (overeenkomstig Müllers Affektenlehre) zijn emoties beheersen als de ratio dat vergt. Dus zoals Aeolus zijn vier winden, die ook wel met de vier temperamenten worden gelijkgesteld, beteugelde. Het idee van een verlicht absolutisme sprak destijds diverse heersers aan, zoals Frederik de Grote die Voltaire in zijn hofhouding inviteerde, en de Saksische koning/keurvorst August der Starke door wiens interventie Dr Müller uiteindelijk in 1731 tot hoogleraar werd benoemd.
Dankzij de gelijknamigheid van de koning en zijn beschermeling kon Bach de tekst van de uiteindelijke lofzang ongewijzigd laten toen hij de cantate negen jaar later ter gelegenheid van de kroning van August III bewerkte tot de cantate BWV 205a, Blast Lärmen, ihr Feinde! Verstärket die Macht.

De bezetting van Zerreißet, zersprenget, etc. is extreem royaal, het grootste waar Bach ooit voor heeft gestaan: behalve het vierstemmig strijkorkest drie trompetten en pauken, twee hoorns, twee traverso’s, twee hobo’s, en dan nog twee ouderwetse strijkers: een viola d’amore en een viola da gamba. De grootte van het koor is ons niet bekend maar zal overeenkomstig zijn geweest, in elk geval verre van de enkelvoudige bezetting die we uit de cantates kennen.
De omvang van het ensemble verklaart ook waarom Bach deze cantate - in tegenstelling tot veel andere seculiere cantates - nooit tot kerkcantate heeft bewerkt: te groot voor zijn koorbalcons.
Bachs zet zijn uitvoerenden programmatisch in. De zangers maken hun opwachting van laag naar hoog: bas, tenor, alt, sopraan. De steeds dringender smekende aria’s van de laatste drie hebben steeds hoger gestemde begeleidingsinstrumenten (gamba, hobo d’amore, viool) en zijn gesteld in steeds scherpere, van meer kruizen voorziene toonsoorten, zie de tabel. Aeolus is de enige die aanspraak maakt op de trompetten.

In het tumultueuze openingskoor schetst Bach met al zijn zangers en moderne instrumenten een beeld van de ongeduldige, nog in hun grot opgesloten herfstwinden die staan te trappelen om vrijgelaten te worden. Het stuk is ontworpen als een meerkorig concerto waarin de instrumentalisten korisch optreden, d.w.z. als groepen (continuo, strijkers, traverso’s, hobo’s, hoorns en trompetten) motieven aan elkaar doorgeven: stijgende (zerreisset) en dalende (zertrümmert) toonladderfiguren en hakkende terts- en kwartsprongen (zersprenget).
Het stuk heeft een da-capostructuur: het eerste deel wordt ongewijzigd herhaald na een wat minder hectisch middendeel (zerbrechet die Luft etc.) waarin de trompetten zwijgen.               

De machtige koning Aeolus (bas) legt uit wat hij van plan is. De vorm is een onbescheiden accompagnato recitatief: maar liefst 14 instrumentale stemmen geven het nodige gezag aan ‘s konings woorden, volop gebruikmakend van de ons inmiddels vertrouwde hakkende en toonladderfiguren. Zelfverzekerd begint Aeolus met de woorden "Ja! ja!", dezelfde woorden die Pallas in (14) zal gebruiken wanneer ze Aeolus tot inkeer heeft gebracht.

Door louter strijkers begeleid laat Aeolus zijn emoties de vrije loop. Als een  lompe woesteling verkneukelt hij zich (lachen!) in de stormschade die zijn winden zullen teweeg brengen. Met standvastige lange noten illustreert Bach het stehen van de rotsen, hoewel die standvastigheid juist betwijfeld wordt.

De handeling komt op gang met het secco, alleen door continuo begeleide recitatief (4) van de tenor die de rol speelt van Zephyrus, de belichaming van de als gunstig beschouwde westenwinden die dus ook tot de stal van Aeolus behoort. Hij verzoekt zijn baas het stormen nog even uit te stellen zodat hij nog wat langer kan waaien.

Al in zijn aria (5) lijkt Zephyros de vergeefsheid van zijn poging te beseffen en neemt afscheid van de zomer met een lieflijke natuurschildering die herinnert aan het Betrachte, mein Seel, nr.19 uit de Johannes-Passion. In zijn machteloze klaagzang wordt Zephyros bijgestaan door twee zacht getimbreerde maar ook verouderde instrumenten, de viola da gamba en de viola d’amore, die uitsluitend in dit nummer optreden. Er vallen veel stiltes wanneer Bach het afscheid verklankt (M. 29, 106).

Op Aeolus maakt dat weinig indruk; hem wachten al weer nieuwe bezoekers.

Met blozende appelwangetjes en vallende blaadjes poogt Pomona (alt), godin van fruitbomen, Aeolus te vermurwen de herfst nog even uit te stellen. Met niet meer dan een liefdeshobo (hobo d’amore) aan haar zijde maakt ze weinig kans. In Bachs muziek vallen de blaadjes zachtjes zuchtend ter aarde.

Aeolus reageert nog niet. Pallas Athene verklaart zich solidair met Pomona; misschien maken ze samen meer kans.

Vooruitlopend op haar overwinning nodigt Pallas in een stralend E-groot alvast Zephyros uit om voor een aangename wind te zorgen tijdens haar feestje op de kunstberg Helicon, waar Apollo en de Muzen zetelen. Pas in tweede instantie wendt ze zich, op aanmerkelijk hoger toon tot Aeolus om dat mogelijk te maken. Pallas wordt bijgestaan door het hoogst geïntoneerde instrument tot dusver, een viool die een briljante solopartij speelt die reikt tot de in Bachs oeuvre uitzonderlijke hoge Gis ’’’.
Vijf jaar later zal Bach de muziek van deze aria hergebruiken in zijn Cantate BWV 171 voor Nieuwjaar 1729.

In recitatief (10) voltrekt zich de wending in de plot. Pallas en Aeolus geraken in dialoog. Wanneer Pallas de naam van Dr Müller noemt melden zich ter begeleiding twee traverso’s. Na nog een seksistische kaart te hebben gespeeld uit Aeolus zijn verbazing dat het allemaal om Müller draait door diens naam driemaal, telkens één toon hoger uit te roepen; hij is dan ook snel overtuigd. De Pieriden zijn synoniem voor de negen muzen die op de berg Helicon huizen.

Als een groot staatsman weet Aeolus zijn capitulatie als een overwinning te verkopen. Met zijn gebruikelijke entourage van trompetten, hoorns en pauken geeft hij zijn winden nieuwe instructies. Bij so weht doch nur gelinde is de begeleiding uitgedund.

Met bescheiden middelen (daarentegen), louter continuobegeleiding, verheugen zich de drie smekelingen in de goede afloop. Drie korte solopassages in vrij recitatief worden omlijst door een terzet en een duet met ritmische begeleiding (arioso).

De beide bondgenoten, Pomona en Zephyrus offreren verheugd hun geschenken, blozende appeltjes resp. aangename winden, aan de jarige Müller, eerst achtereenvolgens en dan ook gezamenlijk. Ze vormen een trio met de twee unisono gevoerde traverso’s.
De vorm refereert aan de polonaise, een wat deftige dansvorm in rustige driekwartsmaat, wat sneller dan de sarabande en wat langzamer dan het menuet, die wegens zijn oorsprong in Duitslands oostelijke buurland Polen door Duitse componisten  - in tegenstelling tot Franse - in de kunstmuziek (suites) werd overgenomen. En dus ook verwijst naar het Poolse koningsschap van de Saksische keurvorst Friedrich August I, de beschermheer van Dr Müller.

Bach hergebruikte de muziek van deze aria in 1728 voor het sopraan/alt-duet Heil und Segen, nr. 7 in BWV 216, Vergnügte Pleißenstadt.                    

Pallas Athene kan haar wens (Ja, ja!) vervullen en iedereen uitnodigen. Het continuo aanvaardt haar uitnodiging als eerste.

Voor het uiteindelijke felicitatiekoor worden alle uitvoerenden gemobiliseerd, met uitzondering van de twee zachtgevooisde begeleiders van Zephyros. Het stuk is vijfdelig: A-B-A’-B-A.