De solocantate voor sopraan Ich bin in mir vergnügt (BWV 204) is, getuige haar BWV-nummer tussen de 200 en 220, een wereldlijke, niet voor liturgisch gebruik bestemde cantate. Maar anders dan de meeste van deze cantates is zij niet geschreven voor een aanwijsbare eenmalige gelegenheid, zoals een koninklijk bezoek, een koninklijke verjaardag of het eerbewijs aan een hooggeplaatste; in zo’n geval placht Bach de muziek herhaalde uitvoeringsmogelijkheden te garanderen door deze te hergebruiken (‘parodiëren’) in liturgische cantates. Dat is hier niet gebeurd. BWV is een repertoirestuk met een zodanig algemene inhoud dat ze ten onzent weliswaar zelden wordt uitgevoerd, maar in principe niet om een bepaalde gelegenheid vraagt.
Wat niet impliceert dat er geen opdrachtgever is geweest; het libretto vertoont zoveel gebreken (zie onder) dat het Bach moet zijn voorgeschreven. De cantate moet omstreeks 1726/'27 zijn gecomponeerd en zou kunnen zijn uitgevoerd tijdens een van de ordinaire, gebruikelijke concerten op vrijdagavond in Zimmermanns Kaffeehaus door het 'studentische Collegium Musicum', waarvan Bach weliswaar pas in 1729 de dirigent werd, doch waarmee hij al eerder warme contacten onderhield, maar ze zou - gezien haar beperkte bezetting - ook in een privéomgeving, bijvoorbeeld ten huize van de opdrachtgever kunnen zijn uitgevoerd. Het staat ons ook vrij om te speculeren dat de virtuoze sopraansolist, zeker geen jongetje uit het Thomascantoraat, wel eens Anna Magdalena Bach, een professionele sopraan, kon zijn geweest.
De tekst van de cantate is grotendeels ontleend aan een bundel van Christian Friedrich Hunold (1681-1721) welke deze eerste professionele dichter in het Duitse taalgebied in 1713 publiceerde onder het pseudoniem Menantes, maar Hunold, die Bach in Köthen o.m. bediende met teksten van de wereldlijke cantates BWV 66a en 134a, is zeker niet de librettist van BWV 204. De onbekende die Bachs tekst leverde toen Hunold al lang was overleden, gebruikte voor de delen (2) t/m (6) Hunolds libretto voor een kamercantate Von der Zufriedenheit, maar vulde dit voor deel (1) aan met Hunolds strofische gedicht Der vergnügte Mensch en voor de delen (7) en (8) met twee eveneens strofische gedichten van een onbekende, maar veel minder begaafde auteur; de openingstekst van Hunolds libretto, Ein edler Mensch ist Perlenmuscheln gleich, gebruikte hij aan het begin van deel (7). Een ervaren librettist als Hunold zou een cantatecomponist nooit teksten hebben voorgeschoteld in deze voor aria’s en recitatieven ongeschikte versvorm.
Terwijl de meeste stukken die wij ‘cantates’ plegen te noemen door Bach werden omschreven als Motetto, Kirchenstück of Concerto is BWV 204 één van de weinige composities die door Bach zelf als Cantate werden aangeduid: dat was voor hem een compositie naar het model van een Italiaanse kameropera, slechts bestaande uit aria’s en recitatieven voor instrumentalisten en één of meer solostemmen.
Cantate 204 is volgens dit model opgebouwd uit vier recitatief/aria-paren, voor sopraansolist en een instrumentaal ensemble bestaande uit strijkers, een traverso, twee hobo’s en een continuogroep. De tabel laat zien hoe Bach met bescheiden middelen toch vier geheel verschillende aria’s ontwerpt. De virtuoze sopraanpartij, die in alle vier de aria’s tot de hoge Bes’’ reikt, is onmiskenbaar voor een professionele zanger bestemd.

Ich bin in mir vergnügt is een onversneden moralistische cantate, een gewild genre bij de opkomende burgerij tijdens de beginnende Verlichting, dat zowel thuis als in de kerk kon worden uitgevoerd. De woorden vergnügt en Vergnügsamkeit hebben niets van doen met het Nederlandse genoeglijk en vergenoegd maar staan in het achttiende-eeuws Duits vo  or tevredenheid met wat het leven te bieden heeft, nederigheid, bescheidenheid, gematigdheid, een sober en deugdzaam leven, zoals een parel rust in zijn schelp (Perlenmuscheln, deel (7)). Je zou de cantate - onvriendelijk - een loflied op middelmatigheid kunnen noemen. Van een zelfde tendens getuigde de liturgische cantate BWV 84, Ich bin vergnügt in meinem Glücke van februari 1727, eveneens voor solosopraan.

Reeds visueel toont de tekst van (2) zich als een crime voor een recitatiefcomponist: zes coupletten van elk twee zogeheten alexandrijnen, een versregel bestaande uit zes jamben (), met nog een extra cesuur na de derde jambe (hierboven begint daar dan ook een nieuwe regel). Metrische eentonigheid ligt op de loer, en ook Bachs recitatief kampt met kortademigheid. Hij doet zijn best door in elk geval voor veel harmonische afwisseling te zorgen: de ‘coupletten’ staan achtereenvolgens in de toonsoorten Bes, F, c, d, c, en Bes.

De twee hobo’s, veelal parallel gevoerd maar soms in canon, begeleiden de sopraan in de vredige eerste aria. Een zuivere da-capostructuur (A-B-A), het eerste deel (A) wordt ongewijzigd herhaald na het middendeel (B) dat thematisch nauwelijks verschilt. Lange noten illustreren de rust.  Enkele malen (m. 28 vv, 69 vv etc) verraadt de muziek met een dwingende stijgende sequens toch enige ambitie.

De sopraan waarschuwt in recitatief (3) de misleide zielen die hun heil zoeken in wereldse zaken. Een strijkersaureool onderstreept haar betoog. Ze reserveert haar hoogste noten voor geld, succes en begeerten. Alle uitvoerenden delen in een heftig wegwerpgebaar waarmee rijkdom als stof zal vervliegen.

In de twee middelste aria’s gaat de sopraan in trio met het continuo en resp. de soloviool (4) en de traverso (6).
Hoewel in aria (4) de teksten van hoofd- en middendeel de kilte van aardse schatten (A) tegenover de rijkdom van wereldse armoede (B) plaatsen, laat dat contrast de muziek onberoerd. De violist volhardt in begeleidende gebroken akkoorden die geen thematische rol spelen, de syncopische muziek van sopraan en bas zorgt voor een swingend ritme, dat de tevredenheid van de sopraan uitdrukt.

Recitatief (5) vormt het centrum van de cantate: een lange en ernstige preek van de sopraan. Muzikale illustratie krijgen slechts de woorden Strahlen, met een dalende figuur, en aller Erden, waarbij alle tonen van het octaaf tweemaal passeren.

De sopraan verkiest in aria (6) het geluk in zichzelf te zoeken. De traverso begeleidt haar met eindeloze pralende guirlandes, die geen thematische rol spelen, maar, wanneer de sopraan zich ook eenmaal van dergelijke noten bedient, Eitelkeit tot tekst hebben.
Bach verwerkt de tekst van het B-deel in twee afzonderlijke passages en besluit met een verkort da capo: A- B1-B2-A’.
De Perlen der Zufriedenheit vormen de laatste woorden van Hunolds oorspronkelijke libretto; ze verwezen naar de eerste regel ervan, Ein edler Mensch ist Perlenmuscheln gleich. Bachs tekstdichter verwijderde deze woorden uit Hunolds openingstekst (hier: nr.(2)) en stelde ze aan het hoofd van het nu volgende recitatief (7).

Bach deelt de onhandelbaar lange en strofische tekst in drieën: op één lange continuonoot klinkt Hunolds motto, vervolgens gaan de eerste drie coupletten in vrij recitatief, maar de metriek van de tekst volgend: één regel per maat. Voor de tweede drie coupletten handhaaft hij deze liedachtige regelmaat maar componeert ze arioso, als ritmisch gebonden recitatief, op een voortdurend, tweemaal per maat, herhaalde ritmische basfiguur, pa-pa-dam-dam-dam.
Wetende hoeveel vrienden en collega’s regelmatig over de vloer kwamen in Bachs gastvrije woning in de Thomasschule, moet je betwijfelen of de cynische woorden over onbetrouwbare vrienden Bachs overtuigingen weerspiegelen; wellicht dacht hij daarbij meer aan vluchtige mecenassen en opportunistische beschermheren.

In de dansante slotaria (8) nemen alle instrumentalisten deel aan de begeleiding: als een gesloten ensemble in de instrumentale voor-, tussen- en naspelen (ritornels), en in de vocale passages met een concertante rol tegenover de sopraan voor de traversospeler. De tekst van de twee coupletten (Himmlische vs göttlicheVergnügsamkeit) wordt tweemaal doorgenomen (A-B-A-B), zonder grote verschillen in de muziek. De zestien maten van het openingsritornel keren enkele malen terug, al dan niet met vocale passages daarin ingebouwd.

Bach hergebruikte de muziek van deze aria voor het derde deel van de huwelijkscantate Vergnügte Pleißenstadt (BWV 216), met de tekst Angenehme Hempelin in 1728.