Ach Gott, vom Himmel sieh darein (BWV 2)
Johann Sebastian Bach
1. Koor | |
|---|---|
| Ach Gott, vom Himmel sieh darein | Ach God, zie uit de hemel neer |
| und laß dichs doch erbarmen, | en ontferm u toch, |
| wie wenig sind der Heilgen dein, | van uw heiligen zijn er nog maar zo weinig, |
| verlassen sind wir Armen. | verlaten zijn wij stakkers. |
| Dein Wort man nicht läßt haben wahr, | Men wil uw woord niet erkennen, |
| der Glaub ist auch verloschen gar | ook het geloof is geheel uitgedoofd |
| bei allen Menschenkindern. | bij alle mensenkinderen. |
2. Recitatief (T). | |
| Sie lehren eitel falsche List, | Zij onderwijzen holle, valse leer, |
| was wider Gott und seine Wahrheit ist; | die in strijd is met God en zijn waarheid; |
| und was der eigen Witz erdenket, | en hun eigen bedenksels |
| – o Jammer! der die Kirche schmerzlich kränket – | - o ellende, die de kerk zo pijnlijk schaden - |
| das muß anstatt der Bibel stehn. | komen in plaats van de Bijbel. |
| Der eine wählet dies, der andre das, | De een kiest dit, de ander dat, |
| die törichte Vernunft ist ihr Kompaß; | het dwaze verstand is hun kompas; |
| sie gleichen denen Totengräbern, | ze lijken op die graven |
| die, ob sie zwar von außen schön, | die, hoewel van buiten mooi, |
| nur Stank und Moder in sich fassen | met stank en verrotting zijn gevuld |
| und lauter Unflat sehen lassen. | en louter vuiligheid laten zien. |
3. Aria (A) | |
| Tilg, o Gott, die Lehren, | Vernietig, o God, de leerstellingen |
| so dein Wort verkehren! | die uw woord verdraaien! |
| Wehre doch der Ketzerei | Weer toch de ketterij |
| und allen Rottengeistern; | en alle samenrottende geesten; |
| denn sie sprechen ohne Scheu: | want zij zeggen zonder schroom: |
| Trotz dem, der uns will meistern! | Trotseer degene die ons wil bedwingen! |
4. Recitatief (B) | |
| Die Armen sind verstört, | De arme stakkers zijn van streek, |
| ihr seufzend Ach! ihr ängstlich Klagen | hun zuchtende Ach!, hun angstige geklaag |
| bei soviel Kreuz und Not, | bij zoveel kruis en nood |
| wodurch die Feinde fromme Seelen plagen, | waarmee de vijanden vrome zielen plagen |
| dringt in das Gnadenohr | dringt door tot het genadige oor |
| des Allerhöchsten ein. | van de Allerhoogste. |
| Darum spricht Gott: | Daarom spreekt God: |
| Ich muß ihr Helfer sein! | Ik moet hun helper zijn! |
| Ich hab ihr Flehn erhört, | Ik heb hun smeekbeden verhoord, |
| der Hilfe Morgenrot, der reinen Wahrheit | het morgenrood van de hulp, |
| heller Sonnenschein | de heldere zonneschijn van |
| soll sie mit neuer Kraft, | de zuivere waarheid |
| die Trost und Leben schafft, | zal hen met nieuwe kracht, |
| erquicken und erfreun. | die troost en leven brengt, |
| Ich will mich ihrer Not erbarmen, | verkwikken en verblijden. |
| mein heilsam Wort | Ik wil mij ontfermen over hun nood, |
| soll sein die Kraft der Armen. | mijn heilzame woord |
| zal de kracht van de arme stakkers zijn. | |
5. Aria (T) | |
| Durchs Feuer wird das Silber rein, | Door het vuur wordt het zilver gezuiverd, |
| durchs Kreuz das Wort bewährt erfunden. | door het kruis wordt het woord bevestigd. |
| Drum soll ein Christ zu allen Stunden | Daarom moet een christen altijd |
| in Kreuz und Not geduldig sein. | in kruis en nood geduldig zijn. |
6. Koraal | |
| Das wollst du, Gott, bewahren rein | Dat wilt u, God, zuiver bewaren |
| für diesem arg’n Gschlechte, | voor dit boze geslacht, |
| und laß uns dir befohlen sein, | en behoed ons, |
| daß sichs in uns nicht flechte. | zodat het zich niet in ons nestelt. |
| Der gottlos Hauf sich umher findt, | De goddeloze bende is overal |
| wo solche lose Leute sind | waar zulke lelijke mensen |
| in deinem Volk erhaben. | zich in uw volk doen gelden. |
| Libretto: Andreas Stübel (?) | Vertaling: Ria van Hengel |
Kale tekst origineel
1. Koor
Ach Gott, vom Himmel sieh darein
und laß dichs doch erbarmen,
wie wenig sind der Heilgen dein,
verlassen sind wir Armen.
Dein Wort man nicht läßt haben wahr,
der Glaub ist auch verloschen gar
bei allen Menschenkindern.
2. Recitatief (T).
Sie lehren eitel falsche List,
was wider Gott und seine Wahrheit ist;
und was der eigen Witz erdenket,
– o Jammer! der die Kirche schmerzlich kränket –
das muß anstatt der Bibel stehn.
Der eine wählet dies, der andre das,
die törichte Vernunft ist ihr Kompaß;
sie gleichen denen Totengräbern,
die, ob sie zwar von außen schön,
nur Stank und Moder in sich fassen
und lauter Unflat sehen lassen.
3. Aria (A)
Tilg, o Gott, die Lehren,
so dein Wort verkehren!
Wehre doch der Ketzerei
und allen Rottengeistern;
denn sie sprechen ohne Scheu:
Trotz dem, der uns will meistern!
4. Recitatief (B)
Die Armen sind verstört,
ihr seufzend Ach! ihr ängstlich Klagen
bei soviel Kreuz und Not,
wodurch die Feinde fromme Seelen plagen,
dringt in das Gnadenohr
des Allerhöchsten ein.
Darum spricht Gott:
Ich muß ihr Helfer sein!
Ich hab ihr Flehn erhört,
der Hilfe Morgenrot, der reinen Wahrheit
heller Sonnenschein
soll sie mit neuer Kraft,
die Trost und Leben schafft,
erquicken und erfreun.
Ich will mich ihrer Not erbarmen,
mein heilsam Wort
soll sein die Kraft der Armen.
5. Aria (T)
Durchs Feuer wird das Silber rein,
durchs Kreuz das Wort bewährt erfunden.
Drum soll ein Christ zu allen Stunden
in Kreuz und Not geduldig sein.
6. Koraal
Das wollst du, Gott, bewahren rein
für diesem arg’n Gschlechte,
und laß uns dir befohlen sein,
daß sichs in uns nicht flechte.
Der gottlos Hauf sich umher findt,
wo solche lose Leute sind
in deinem Volk erhaben.
Libretto: Andreas Stübel (?)
Kale tekst Nederlandse vertaling
1. Koor
Ach God, zie uit de hemel neer
en ontferm u toch,
van uw heiligen zijn er nog maar zo weinig,
verlaten zijn wij stakkers.
Men wil uw woord niet erkennen,
ook het geloof is geheel uitgedoofd
bij alle mensenkinderen.
2. Recitatief (T).
Zij onderwijzen holle, valse leer,
die in strijd is met God en zijn waarheid;
en hun eigen bedenksels
- o ellende, die de kerk zo pijnlijk schaden -
komen in plaats van de Bijbel.
De een kiest dit, de ander dat,
het dwaze verstand is hun kompas;
ze lijken op die graven
die, hoewel van buiten mooi,
met stank en verrotting zijn gevuld
en louter vuiligheid laten zien.
3. Aria (A)
Vernietig, o God, de leerstellingen
die uw woord verdraaien!
Weer toch de ketterij
en alle samenrottende geesten;
want zij zeggen zonder schroom:
Trotseer degene die ons wil bedwingen!
4. Recitatief (B)
De arme stakkers zijn van streek,
hun zuchtende Ach!, hun angstige geklaag
bij zoveel kruis en nood
waarmee de vijanden vrome zielen plagen
dringt door tot het genadige oor
van de Allerhoogste.
Daarom spreekt God:
Ik moet hun helper zijn!
Ik heb hun smeekbeden verhoord,
het morgenrood van de hulp,
de heldere zonneschijn van
de zuivere waarheid
zal hen met nieuwe kracht,
die troost en leven brengt,
verkwikken en verblijden.
Ik wil mij ontfermen over hun nood,
mijn heilzame woord
zal de kracht van de arme stakkers zijn.
5. Aria (T)
Door het vuur wordt het zilver gezuiverd,
door het kruis wordt het woord bevestigd.
Daarom moet een christen altijd
in kruis en nood geduldig zijn.
6. Koraal
Dat wilt u, God, zuiver bewaren
voor dit boze geslacht,
en behoed ons,
zodat het zich niet in ons nestelt.
De goddeloze bende is overal
waar zulke lelijke mensen
zich in uw volk doen gelden.
Vertaling: Ria van Hengel