naar de bespreking van BWV 15

Denn du wirst meine Seele nicht in der Hölle lassen (BWV 15)

Johann Ludwig Bach

Kale tekst origineel

1. Arioso (B)

Denn du wirst meine Seele nicht in der Hölle lassen
und nicht zugeben, daß dein Heiliger verwese.

2. Recitatief (S)

Mein Jesus ware tot,
nun aber lebet er von Ewigkeit zu Ewigkeit;
sein Auferstehen rettet mich aus Sterbensnot
und hat mir durch das Grab
den Lebensweg bereit'.
Wie könnt es anders sein; 
ein Mensch, der kann zwar sterben,
Gott aber lebet immerdar;
stirbt er nun als ein Mensch,
so kann der Sarg ihn nicht verderben,
vielmehr kommt die Verwesung in Gefahr.
Er, der mir schon an Fleisch ist gleich gewesen,
wollt durch den letzten Feind
mir auch noch ähnlich sein.
Ich bin durch sein Begräbnis erst genesen,
und zieht die Unvergänglichkeit
in meine Schwachheit ein, die mich ihm einverleibet,
damit mein Leib, wie er,
nicht in der Erd verbleibet.

3. Aria / Duet) (S, A)

Weichet, weichet, Furcht und Schrecken
ob der schwarzen Todesnacht!
Christus wird mich auferwecken,
der sie hat zum Licht gemacht
und den Tod im Sieg verschlungen,
als er durch das Grab gedrungen.

4. Aria (T)

Entsetzet euch nicht.
Ihr suchet Jesum von Nazareth,
den Gekreuzigten;
Er ist auferstanden und ist nicht hie.

5. Aria (S)

Auf, freue dich, Seele, du bist nun getröst',
dein Heiland, der hat dich vom Sterben erlöst.
Es zaget die Hölle, der Satan erliegt,
der Tod ist bezwungen, die Sünde besiegt.
Trotz sprech ich euch allen, die ihr mich bekriegt.

6. Terzet (S, T, B)

Wo bleibet dein Rasen du höllischer Hund,
wer hat dir gestopfet den reißenden Schlund,
wer hat dir, o Schlange, zertreten das Haupt
und deine siegprangende Schläfe entlaubt?
Sag, Hölle, wer hat dich der Krafte beraubt?

Hier steht der Besieger bei Lorbeer und Fahn,
eilt, eilet, verrennet dem Rückgang die Bahn!
Du giftige Natter, verneure den Stich,
Tod, greife den Stachel und würge um dich,
ein jedes versuche das beste vor sich!

Seid böse, ihr Feinde, und gebet die Flucht:
es ist doch vergebens, was ihr hier gesucht.
Der Löwe von Juda tritt prächtig hervor,
ihn hindert kein Riegel noch höllisches Tor.

7. Aria / Duet (S, A)

Ihr klaget mit Seufzen, ich jauchze mit Schall,
ihr weinet, ich lache: ob einerlei Fall;
euch kränket
die plötzlich zerstörete Macht,
mir hat solch Verderben viel Freude gebracht,
so künftig Tod, Teufel und Sünde verlacht.

8. Sonata



9. Recitatief (T, B) / Aria / Quartet (S, A, T, B)

Drum danket dem Höchsten,
dem Störer des Krieges,
dem gütigen Geber so glücklichen Sieges!
Sprich, Seele: mein Jesu, mein Helfer, mein Port,
du Fülle der Satzung und donnerndem Wort,
bleib künftig, mein Heiland, mein Beistand, mein Hort!

Dir schenk ich mich eigen, vertilge die Sünd,
die sich noch in Geistern und Herzen befind.
Regier die Begierden und halte sie rein,
und weil du gebüßet durch schmerzliche Pein,
so decke die Schulden dein Grabmal und Stein.

10. Koraal

Weil du vom Tod erstanden bist,
werd ich im Grab nicht bleiben;
mein höchster Trost dein' Auffahrt ist,
Todsfurcht kann sie vertreiben.
Denn wo du bist, da komm ich hin,
daß ich stets bei dir leb und bin;
drum fahr ich hin mit Freuden.


Libretto: Ernst Ludwig I von Sachsen-Meiningen
	

Kale tekst Nederlandse vertaling

1. Arioso (B)

Want u zult mijn ziel niet in de hel laten
en niet toestaan dat uw heilige vergaat.

2. Recitatief (S)

Mijn Jezus was dood,
maar nu leeft hij van eeuwigheid tot eeuwigheid;
zijn opstanding redt mij uit de stervensnood
en heeft door het graf
mijn levensweg gereedgemaakt.
Hoe zou het anders kunnen; 
een mens kan sterven,
maar God leeft altijd;
wanneer hij nu als een mens sterft,
kan de doodkist hem niet laten vergaan,
de ontbinding komt juist in gevaar.
Hij die al in het vlees aan mij gelijk was geworden
wilde ook wat betreft die laatste vijand
nog op mij lijken.
Zijn begrafenis heeft mij pas genezen,
de onvergankelijkheid neemt haar intrek
in mijn zwakheid en lijft mij bij hem in
zodat mijn lichaam, net zoals hij,
niet in de aarde blijft.

3. Aria / Duet) (S, A)

Weg, weg, schrik en angst
voor de zwarte doodsnacht!
Christus zal mij opwekken,
hij heeft de nacht veranderd in licht
en zegevierend de dood verslonden
toen hij door het graf heen ging.

4. Aria (T)

Wees niet bang.
Jullie zoeken Jezus van Nazareth,
de gekruisigde;
hij is opgestaan en is niet hier.

5. Aria (S)

Kom, verheug je, ziel, nu ben je gerust,
je Heiland heeft je van het sterven verlost.
De hel beeft, de satan bezwijkt,
de dood is bedwongen, de zonde overwonnen.
Ik trotseer iedereen die oorlog tegen mij voert.

6. Terzet (S, T, B)

Waar blijft je geraas, hellehond,
wie heeft je verscheurende muil dichtgestopt,
wie heeft je kop vertrapt, o slang,
en je triomfantelijke slapen ontbladerd?
Zeg me, hel, wie heeft je van je krachten beroofd?

Hier staat de overwinnaar met lauwerkrans en vlag,
snel, snel, versper de terugtocht!
O giftige slang, bijt opnieuw,
dood, grijp de stekel en wurg om je heen,
doe maar je best allemaal!

Wees boos, vijanden, en sla op de vlucht:
het is toch tevergeefs wat jullie hier zoeken.
De leeuw van Juda verschijnt in volle luister,
niet gehinderd door grendel of hellepoort.

7. Aria / Duet (S, A)

Jullie klagen zuchtend, ik juich schallend,
jullie huilen, ik lach: om dezelfde dingen;
het krenkt jullie
dat je macht plotseling is vernietigd,
mij heeft die ondergang erg blij gemaakt,
dood, duivel en zonde zullen worden uitgelachen.

8. Sonata



9. Recitatief (T, B) / Aria / Quartet (S, A, T, B)

Dank dus de Allerhoogste,
die een eind aan de oorlog heeft gemaakt,
die voor deze geslaagde overwinning heeft gezorgd!
Spreek, ziel: Mijn Jezus, mijn helper, mijn haven,
vervuller van de wet en donderend woord,
blijf altijd mijn Heiland, mijn bijstand, mijn toevlucht!

Ik schenk mijzelf aan u, verdelg de zonde
die zich nog in geesten en harten bevindt.
Toom de begeerten in en houd ze rein,
en moge uw grafsteen onze schulden bedekken
omdat u hebt geboet met grote pijn.

10. Koraal

Omdat u uit de dood bent opgestaan,
zal ik niet in het graf blijven;
mijn grootste troost is uw opstanding,
die kan mijn angst voor de dood verdrijven.
Want waar u bent, daar zal ik komen,
zodat ik altijd bij u leef en ben;
daarom ga ik met vreugde heen.


		Vertaling: Ria van Hengel