naar de bespreking van BWV 113

Herr Jesu Christ, du höchstes Gut (BWV 113)

Johann Sebastian Bach

Kale tekst origineel

1. Koor

Herr Jesu Christ, du höchstes Gut,
du Brunnquell aller Gnaden,
sieh doch wie ich in meinem Mut
mit Schmerzen bin beladen
und in mir hab der Pfeile viel,
die im Gewissen ohne Ziel
mich armen Sünder drücken.

2. Aria (A)

Erbarm dich mein in solcher Last,
nimm sie aus meinem Herzen,
dieweil du sie gebüßet hast
am Holz mit Todesschmerzen,
auf daß ich nicht für großem Weh
in meinen Sünden untergeh,
noch ewiglich verzage.


3. Aria (B)

Fürwahr, wenn mir das kömmet ein,
daß ich nicht recht vor Gott gewandelt
und täglich wider ihn mißhandelt,
so quält mich Zittern, Furcht und Pein.
Ich weiß, daß mir das Herz zerbräche,
wenn mir dein Wort nicht Trost verspräche.

4. Recitatief (B) en koraal

Jedoch dein heilsam Wort, 
das macht mit seinem süßen Singen,
daß meine Brust,
der vormals lauter Angst bewußt,
sich wieder kräftig kann erquicken.
Das jammervolle Herz
empfindet nun nach tränenreichem Schmerz
den hellen Schein von Jesu Gnadenblicken;
sein Wort hat mir so vielen Trost gebracht,
daß mir das Herze wieder lacht,
als wenns beginnt zu springen.
Wie wohl ist meiner Seelen!
Das nagende Gewissen 
kann mich nicht länger quälen,
dieweil Gott alle Gnad verheißt,
hiernächst die Gläubigen und Frommen
mit Himmelsmanna speist,
wenn wir nur mit zerknirschtem Geist
zu unserm Jesu kommen.

5. Aria (T)

Jesus nimmt die Sünder an:
Süßes Wort voll Trost und Leben!
  Er schenkt die wahre Seelenruh
  und rufet jedem tröstlich zu:
  Dein Sünd ist dir vergeben!

6. Recitatief (T)

Der Heiland nimmt die Sünder an:
Wie lieblich klingt das Wort in meinen Ohren!
Er ruft: „Kommt her zu mir,
die ihr mühselig und beladen,
kommt her zum Brunnquell aller Gnaden,
ich hab euch mir zu Freunden auserkoren.“
Auf dieses Wort will ich zu dir
wie der bußfertge Zöllner treten
und mit demütgem Geist:
„Gott, sei mir gnädig!“ beten.
Ach, tröste meinen blöden Mut
und mache mich durch dein vergoßnes Blut
von allen Sünden rein,
so werd ich auch wie David und Manasse,
wenn ich dabei dich stets in Lieb und Treu
mit meinem Glaubensarm umfasse,
hinfort ein Kind des Himmels sein.

7. Aria / Duet (S, A)

Ach Herr, mein Gott, vergib mirs doch,
wormit ich deinen Zorn erreget,
zerbrich das schwere Sündenjoch,
das mir der Satan auferleget,
daß sich mein Herz zufriedengebe
und dir zum Preis und Ruhm hinfort
nach deinem Wort
in kindlichem Gehorsam lebe.

8. Koraal

Stärk mich mit deinem Freudengeist,
heil mich mit deinen Wunden,
wasch mich mit deinem Todesschweiß
in meiner letzten Stunden;
und nimm mich einst, wenn dirs gefällt,
in wahrem Glauben von der Welt
zu deinen Auserwählten!



Libretto: Andreas Stübel (?)
	

Kale tekst Nederlandse vertaling

1. Koor

Heer Jezus Christus, hoogste goed,
bron van alle genade,
zie toch hoe mijn gemoed
onder pijn gebukt gaat
en hoe ik doorboord ben met veel pijlen,
die blijvend op het geweten
van mij, arme zondaar, drukken.

2. Aria (A)

Ontferm u over mij en neem die last
van mijn hart,
want u hebt daarvoor geboet
met doodsnood aan het kruis,
opdat ik niet van grote pijn
in mijn zonden onderga
en niet voor eeuwig de moed verlies.

3. Aria (B)

Werkelijk, als ik besef
dat ik niet juist voor God heb gewandeld
en elke dag weer tegen zijn wil heb gehandeld,
dan word ik gekweld door angst en beven en pijn.
Ik weet dat mijn hart zou breken
als uw woord mij geen troost beloofde.

4. Recitatief (B) en koraal

 Maar uw heilzame woord
 maakt met zijn lieflijke gezang
dat mijn hart,
dat eerst vervuld was van angst,
weer geheel verkwikt wordt.
Mijn deerniswekkende hart
ervaart nu na alle tranen en pijn
het heldere licht van Jezus' genadige blik;
zijn woord heeft mij zoveel troost gebracht
 dat mijn hart weer lacht
 alsof het gaat dansen.
Wat is mijn ziel gelukkig!
Het knagende geweten
kan mij niet meer kwellen
 omdat God alle genade belooft
en straks de gelovigen en vromen
met hemels manna voedt,
 als wij maar met een berouwvol hart
 bij onze Jezus komen.

5. Aria (T)

Jezus aanvaardt de zondaars,
zoet woord vol troost en leven!
Hij schenkt de ware zielenrust
en roept iedereen troostend toe:
Je zonden zijn je vergeven.

6. Recitatief (T)

De Verlosser aanvaardt de zondaars,
hoe lieflijk klinken die woorden in mijn oren!
Hij roept:
''Kom naar mij toe, vermoeiden en belasten,
kom naar de bron van alle genade,
ik heb jullie tot mijn vrienden uitverkoren.''
Op die woorden wil ik naar u toe komen
zoals de boetvaardige tollenaar
en met een deemoedige geest
''God, wees me genadig!'' bidden.
Ach, troost mijn zwakke gemoed
en reinig mij van alle zonden
door het bloed dat u hebt vergoten,
dan zal ik, net zoals David en Manasse,
als ik u steeds in liefde en trouw
met mijn geloofsarm omhels,
voortaan een kind van de hemel zijn.

7. Aria / Duet (S, A)

Ach Heer mijn God, vergeef me toch dat
waarmee ik uw woede heb gewekt,
verbreek het zware zondenjuk
dat Satan mij heeft opgelegd,
zodat mijn hart tevreden is
en ik voortaan tot uw lof en eer
naar uw woord leef
in kinderlijke gehoorzaamheid.

8. Koraal

Sterk mij met uw vreugdegeest,
genees me met uw wonden,
was mij met uw doodszweet
in mijn laatste uren;
en haal mij eens, wanneer het u behaagt,
in waar geloof weg uit de wereld
en breng me bij uw uitverkorenen.


		Vertaling: Ria van Hengel