Eduard van Hengel

Johann Sebastian Bach vocale werken

Toelichting

Deze site biedt de mogelijkheid om in Bachs vocale werk te zoeken naar composities met een specifieke – vocale en instrumentale – bezetting. Ook afzonderlijke delen (koren, aria’s, koralen) uit de oratoria en de Hohe Messe kunnen zo gevonden worden. In principe dan, want het zal nog wel niet meteen allemaal goed werken. Houd mij op de hoogte van je teleurstellende ervaringen!

Twee stappen

Het zoekproces verloopt in twee stappen. Je wordt eerst uitgenodigd aan te geven wat voor type compositie je zoekt (Stap 1). Kamermuzikaal geïnteresseerden zullen bijvoorbeeld aria’s met een gewenste bezetting willen vinden. Afhankelijk van je eerste keuze verandert het keuzeformulier voor Stap 2.

Rondjes en vierkantjes

Je kunt je keuzes invoeren door te klikken op rondjes of vierkantjes die daarop van kleur verschieten. Uit een reeks rondjes kun je er slechts één kiezen, zodra je een tweede aanraakt vervalt de eerste. Van vierkantjes kun je er meer dan één tegelijk kiezen. Sommige vakjes hebben wij al ingekleurd op grond van wat bij Bach gebruikelijk is. Maar met één klik maak je die keuze ongedaan als je wat minder gebruikelijks zoekt.

Met de vierkantjes in de kolom ‘0’ (nul) geef je aan dat je die stem of dat instrument niet in je selectie wilt aantreffen. Bachs basisbezetting ‘strijkers plus continuo’ hebben we al ingevuld maar als je voor ‘strijkers’ het 0-hokje kleurt en het 1-hokje leeg maakt kun je bijvoorbeeld de motetten vinden of allerlei aria’s zonder strijkersgroep maar met (als je dat open gelaten hebt) twee soloviolen; als je 0 (nul) continuo vraagt krijg je bijvoorbeeld aria’s als Aus Liebe, met een vervangend baslijntje (bassettchen) door blazers. Voor een voorbeeld klik hiernaast.

Strategieën

Alle stemmen of instrumenten waarvan het hokje ‘1’ of meer is gekleurd zul je in de resultaten aantreffen, alles wat je open laat kun je daar ook tegenkomen. Krijg je teveel resultaten? Kleur dan méér vakjes ‘0’ of ‘1’. Zijn er te weinig resultaten, ontkleur één of meer vakjes.

Exoten en unica

Er bestaan uitzonderlijke bezettingen waarnaar het misschien moeilijk zoeken is. Daarom vind je hier een lijst van zulke unica.[link]

Niet te vinden

Er kan niet worden gezocht naar:
- continuoinstrumenten als violone, contrabas, luit, clavecimbel, theorbe omdat Bach die niet expliciet specificeert; hun inzet is naar believen (ad libitum) van de uitvoerder;
- de taille, de rechte althobo die alleen optreedt in een hobotrio;
- de cornetto/zink die alleen als sopraaninstrument fungeert in het trombonekwartet;
- de tromba da tirarsi (schuiftrompet) die alleen colla parte koraalmelodieën meespeelt.